Szef (8)

OPIS ZEWNĘTRZNY

Ósemki to najbardziej dynamiczne, zdecydowane i silne osobowości pośród typów Enneagramu. Historia pokazuje, że to właśnie one - zdecydowane i autorytatywne Ósemki najczęściej zostają naturalnymi przywódcami politycznymi czy społecznymi, prezesami lub dyrektorami firm. To ludzie wyjątkowo asertywni z dużą charyzmą osobistą, ogromną pewnością siebie, wysokim poczuciem wartości. Zawsze gotowi do obrony swoich racji lub racji osób niesprawiedliwie traktowanych. Doskonale wiedzą, czego w życiu chcą i mówią o tym otwarcie i bez najmniejszych oporów. Podejmują szybkie decyzje a każdą już podjętą uważają za najlepszą z możliwych. Są wyczulone na sprawiedliwość i uczciwość względem siebie, swoich bliskich czy grupy, do której należą. Jeżeli uznają coś za słuszne, będą działać w obronie tej idei z największą możliwą energią. Na bazie swojego honorowego oddania sprawom i ludziom budują swój autorytet w grupie i sprawują nad nią kontrolę. Branie steru w swoje ręce i kontrola nad otoczeniem zapewniają im poczucie bezpieczeństwa nad każdą sytuacją, w której się znajdują. Jeśli ktoś inny sprawuje władzę w danym miejscu odczuwają potrzebę częstego sprawdzania jego kompetencji i jakości zarządzania.
Ósemki są hojnymi, lojalnymi przyjaciółmi, którzy swoją charyzmą i wpływami chronią inne „słabsze” osoby z ich najbliższego otoczenia. Pod twardą, apodyktyczną maską, ukrywają swoją nadwrażliwość na krytykę, kpinę, poniżenie czy zdradę. Do tej własnej delikatności prawie nigdy się nie przyznają. Są tak na prawdę ludźmi o miękkim sercu i wielkim uporze. Uczucia względem innych wyrażają przede wszystkim opiekuńczością a zaangażowanie w związek czy przyjaźń - ochroną tej osoby przed zagrożeniami płynącymi z niebezpiecznego, chaotycznego świata lub od niekompetentnych ludzi nim rządzących.
Ósemki jako pierwsze - w pracy, w domu czy innej grupie, do której należą - podejmują inicjatywę, chętnie wykonują projekty niebezpieczne i wymagające osobistej odwagi. W celu realizacji wytyczonych sobie zadań nie zawahają się przed podjęciem wysokiego ryzyka, ciężkiej pracy i rezygnacji ze swoich własnych potrzeb. Nierzadko zdarzają się im okresy pracoholizmu i pozostawania w biurze do późna w nocy, wynikające z przyjmowania na swoje barki zbyt dużej ilości obowiązków. Sposób bycia Ósemki charakteryzuje się naturalną dominacją nad otoczeniem i innymi ludźmi. Pragnie poparcia ze strony innych, jednakże gdy go nie otrzymuje - jest w stanie narzucić własną wolę innym siłą swojej perswazji. Gdy to nie skutkuje - robi to nawet na drodze konfliktu.
Niezwykle odporna psychicznie Ósemka przez całe swoje życie dąży do samowystarczalności i niezależności finansowej, gdyż najlepiej i najbezpieczniej się czuje w otoczeniu dostatku i zgromadzonych przez siebie dóbr materialnych. Jeśli brakuje jej pieniędzy - pracuje na kilku etatach, aby zapewnić sobie i swojej rodzinie odpowiedni standard życia. Każdą nową rzecz czy projekt traktuje jako wyzwanie, z którym trzeba się zmierzyć i udowodnić przez to swoją wartość i siłę. Cały czas szuka nowych możliwości rozwoju samej siebie, swoich przedsięwzięć czy pomnażania dóbr materialnych stanowiących niewątpliwie o jej pozycji w otoczeniu.
Przy wszystkich działaniach kieruje się swoim silnym instynktem dającym jej ogromną energię i wiarę we własne siły. Dzięki temu jest w stanie szybko i konstruktywnie działać, aby zmieniać otoczenie zgodnie z własną wizją świata. Uwielbia przy tym rywalizację i konfrontację własnych poglądów z innymi. Wbrew pozorom podziwia ludzi o silnych osobowościach, którzy okazują się godnymi rywalami - odważnymi, honorowymi i mądrymi, jak ona sama. I tylko z takimi na długo i na poważnie potrafi się zaprzyjaźnić. Unika ludzi, którzy boją się życiowych wyzwań, nie mają tak zwanego „charakteru”, są słabi i wrażliwi, czyli uosabiają cechy, których Ósemka nie akceptuje nawet w sobie samej. Dojrzali Szefowie zostają przeważnie znakomitymi trenerami, przywódcami i adwokatami, którzy troszczą się o interesy innych. Odnajdują się także w branżach handlowych, przemysłowych, finansowych a także w nieruchomościach.
Ósemki wykazują wobec życia wielki entuzjazm, nieustannie poszukując w nim możliwości i szans na rozwój. Dbają przede wszystkim o siebie, swój własny i bliskich komfort, nie zapominając o „ziemskich” przyjemnościach. Czerpią z życia garściami, prowadzą intensywne życie towarzyskie, są otwarci na nowe doświadczenia, oryginalne miejsca i interesujących ludzi. Nie stronią od rozrywek, ale także od aktywnego wypoczynku, urlopów w egzotycznych krajach, wyjazdów weekendowych - wszystko dla dobrego samopoczucia i kondycji fizycznej wpływających na utrzymanie ich stałej, wysokiej energii. W życiu Szefów dominuje zatem zasada „wszystko albo nic". Potrafią bez reszty poświęcać się pracy, by następnie bez reszty zatopić się we wszelkiego typu przyjemnościach.

WSPANIAŁE ZALETY ÓSEMKI

• Ósemki mają niezwykłą zdolność do podejmowania szybkich i trafnych decyzji. Obdarzone są niesamowitym instynktem, który w każdej sytuacji podpowiada im prawidłowy wybór.
• Ich wspaniale rozwinięta intuicja pomaga im w dostrzeżeniu oferowanych przez życie możliwości, których inni ludzie nie dostrzegają. Zasługą wyostrzonej intuicji jest również niebywałe rozpoznawanie fałszu czy nieszczerości.
• Doskonale wiedzą czego chcą, znają swój punkt widzenia i otwarcie go wyrażają. W jego obronie są w stanie stanąć do walki czy bezpośredniej konfrontacji.
• Zawsze gotowe do obrony i wsparcia najbliższych osób, własnej grupy czy zespołu pracowników. Wyczulone na uczciwe i sprawiedliwe ich traktowanie. Gotowe są walczyć w obronie ludzi, których kochają oraz spraw, w które wierzą.
• Niezależne od nikogo, samodzielne i pewne swoich możliwości. Przejmują kontrolę nad każdą sytuacją i dążą za wszelką cenę do wyznaczonych sobie celów.
• Ósemki to osoby wytrzymałe psychicznie, ciężko pracujące i przedsiębiorcze. Będą pracować tyle, ile trzeba (nawet na kilku etatach!), aby zapewnić sobie i swojej rodzinie odpowiedni poziom życia.
• Mają wielką zdolność do rozbudzania odwagi i entuzjazmu dla nowych idei u innych. Ich nieprzeciętna wiara w siebie inspiruje ludzi do działania dla wspólnego przedsięwzięcia. Ich zdolności przywódcze wzmacniane umiejętnościami perswazji i wiarą w swoje możliwości, pomagają motywować do działania innych. Otrzymują w zamian ich poparcie i własny autorytet.
• Ósemki to niezwykle wytrzymały i odporny psychicznie typ osobowości. Zawsze są w stanie obronić własne prawa a dzięki ogromnej sile woli wytrzymują największą presję z zewnątrz. Pozorne porażki przekształcają w nowe możliwości. Z większości trudnych sytuacji wychodzą cało, dodatkowo na nich zyskując („Co Cię nie zabije, to Cię wzmocni” - F. Nietzsche).
• Mają niebywałą zdolność pokonywania własnego strachu poprzez działanie. Jeśli czegoś się boją - zmierzają się z tym eliminując własny strach czy ograniczenia. Przykładowo, mając lęk wysokości - zaczynają uprawiać wspinaczkę, bojąc się psów - kupują sobie buldoga...
• Uwielbiają ryzyko, gdyż postrzegają je jako najważniejszy element w osiągnięciu sukcesu. Skłonne do ryzyka zawsze i wszędzie, gdzie widzą perspektywy rozwoju dla siebie lub swoich bliskich. Każde ryzyko skrupulatnie kalkulują. 
• Łącząc chęć dowodzenia i skuteczność działania z niesieniem pomocy innym zostają nierzadko naturalnymi przywódcami i najwybitniejszymi przedstawicielami danej epoki.

TRUDNE CECHY

• Ósemce trudno jest zaakceptować fakt, iż jej zasady i ideały nie zawsze są podzielane przez otoczenie a prawdy dla niej obiektywne i sprawiedliwe nie są takimi dla innych.
• Gdy ktoś okazuje się niekompetentny lub gdy nie trzyma się ustalonych zasad - Ósemka potrafi stać się bardzo niecierpliwa i nerwowa.
• Ósemka niechętnie przystaje na jakikolwiek kompromis, jeśli druga strona nie podziela jej opinii. Atakuje, wycofuje się lub kontroluje sytuację pozostawiając drugą stronę w stanie niepewności. Prawie nigdy nie pójdzie na jakiekolwiek ustępstwo lub ugodę.
• Szefowie mają problem z podporządkowaniem się poleceniom innych osób. Będą przeżywać wielką frustrację, kiedy muszą wykonywać rozkazy czy realizować decyzje innych osób, a gdy dodatkowo z tymi decyzjami się nie zgadzają - są po prostu wściekli.
• Swoją bezpośredniością i pewnym sposobem bycia mogą odstraszać innych ludzi, choć wcale nie jest to ich celem.
• Ósemki, gdy mają poczucie, że są kontrolowane mają tendencje do obwiniania innych za napotkane trudności i odrzucania - bez zastanowienia nad nimi - opinii niezgodnych z własnymi.
• Ósemki bywają również szczere „do bólu”. Zdarza im się potrzeba powiedzenia komuś „najgorszego” dla jego własnego dobra lub „nadepnięcia ludziom na odcisk”, aby sprawdzić ich odporność na stres i prawdziwą reakcję.
• Ósemki lubią chwalić się swoimi osiągnięciami, są dumne z każdego najmniejszego sukcesu, stąd bez najmniejszego oporu komunikują o nich całemu światu.
• Są bardzo wrażliwe na krytykę czy zranienie, choć tego nie okazują. Kiedy ktoś nadepnie im na czuły punkt - będę go obwiniać, atakować, kontrolować, szukać wad, nigdy natomiast nie przyznają się do bólu, rozczarowania czy słabości. Wolą raczej zniszczyć wszystko, z czym się nie zgadzają, niż przyznać się do przegranej.
• Rzadko zapominają o ranach im zadanych czy o niesprawiedliwym względem nich zachowaniu. Jeśli ich duma zostanie urażona dążą do samodzielnego wymierzenia sprawiedliwości.
• Ósemki mają tendencje do nadmiernego i przedwczesnego kontrolowania szczegółów zadań wyznaczonych innym. Potrafią skupić się na drobnym błędzie tak, że nie dostrzegają jego błahości lub prostych metod naprawy. Wynika to z tego, że chcą wychwycić potencjalne trudności zanim zdążą się nasilić oraz obawiają się bycia kontrolowanym i zdominowanym w jakiejkolwiek formie. Aby tego uniknąć - same nadmiernie kontrolują i dominują.
• Czują swoiste niezaspokojenie w czerpaniu przyjemności z wszelkiego rodzaju rozrywek, z których zdarza się im bez umiaru korzystać (intensywne życie towarzyskie, seks, jedzenie, picie, używki, hazard, gry).
• Nie tolerują okazywania ludzkich słabości i takich uczuć jak strach, wrażliwość, słaba wola, bezmyślność, a także braku siły przebicia, tak zwanego „charakteru” czy honoru. Takie zachowania mogą wywołać w nich chęć ataku, sprawdzenia, kontroli czy gniewu względem „słabszego człowieka”.
• Z wielką trudnością przychodzi im wiara w miłość innego człowieka. Same są osobami głęboko skrytymi i nie potrafią się przyznać do tego, jak bardzo kogoś kochają czy potrzebują. Mają wielką obawę przed wyrażaniem tych „delikatnych” uczuć, gdyż uważają, że może to osłabić ich siłę, stracą poczucie kontroli czy panowania nad sytuacją. 
• Jakiekolwiek niedopatrzenie lub niedoinformowanie ze strony innych traktują jako dowód nadużycia zaufania. Wymagają od innych całkowitej uczciwości i jasności tego, co robią.
• Często tworzą zasady i reguły w celu podporządkowania sobie innych osób. Następnie mają tendencję do łamania tych przez siebie ustalonych zasad. Jest to sposobem zdobycia poczucia władzy i bycia niezwyciężonym w każdej sytuacji.
• Brak wyzwań życiowych, rutyna i nuda prowadzą Ósemkę do rozdrażnienia i poszukiwania „zwady”. W takim stanie Szef nierzadko zaczyna łamać zasady, które sam wcześniej ustalił lub sprawia wiele kłopotów innym: wszczyna kłótnie, miesza się w sprawy znajomych i pracowników, doszukuje się błędów w detalach, angażuje swoją energię w błahe sprawy itp.
• Szefowie to typowy przykład „homo economicus” - ich zawód i kariera nie są zupełnie istotne o tyle, o ile przynoszą im odpowiednio wysokie dochody i wpływy. Nie jest dla nich ważne to, co robią, lecz ostateczny wynik ich pracy - majątek i władza. Mając pieniądze są całkowicie niezależni od innych i mają poczucie kontroli nad życiem. 

JAK UTRZYMYWAĆ DOBRE RELACJE Z ÓSEMKĄ

• Jeśli jesteś partnerem życiowym Ósemki - dbaj zarówno o siebie, jak i o Ósemkę. Bądź niezależny, pewny siebie, bezpośredni i szczery. 
• Staraj się mówić otwarcie, jaka jest Twoja opinia w danej sprawie, nawet jeśli jest ona inna od przekonań Ósemki. Zobaczysz, że wkrótce doceni Twoją niezależność i obdarzy wielkim szacunkiem.
• Nigdy nie oceniaj działań Ósemki za jej plecami, na bieżąco rozmawiaj z nią o istniejących i ewentualnych problemach, niczego przed Ósemką nie zatajaj. Szybko odkryje Twoją nieszczerość i trudno jej będzie ponownie Ci zaufać.
• Okazuj Ósemce swoją wrażliwość i ciepło, nie wstydź się otwierać się przed nią a wkrótce ona sama również pokaże swoją delikatną i czułą stronę.
• Dostrzegaj i doceniaj wielkoduszne gesty Ósemki, jej wspaniałomyślność i hojność. Jeśli pokaże Ci swoją wrażliwą naturę - okaż swoje zrozumienie.
• Zawsze doceniaj poświęcenie, pracowitość i zaangażowanie Ósemki w sprawę, ale unikaj przy tym nieszczerych pochlebstw czy komplementów.
• Gdy Ósemka zachowuje się asertywnie lub wybuchowo nie oznacza to, że akurat Ciebie atakuje. Jest to jej sposób na pozbywania się wielkich zasobów energii oraz wyraz obawy przed stratą zaufania czy byciem zranionym.

DYLEMATY Z DZIECIŃSTWA

Ósemki były na ogół wrażliwymi dziećmi z wysokim zasobem energii i naturalnej żywiołowości. Jednakże otoczone przez silniejsze od siebie osoby w rodzinie lub/i w środowisku szkolnym, narzucające im różnymi metodami swoją władzę i kontrolę, uodporniły się na nieprzyjemne sytuacje poprzez maskowanie własnego strachu i przeciwstawianie się wszystkiemu, co stanowiło dla nich zagrożenia własnego poczucia wartości. Przykrości, które napotkały w dzieciństwie (złe traktowanie przez opiekunów lub rówieśników) załamały ich wiarę w ludzi oraz stworzyły fundament nieufności do otoczenia. Zauważyły, że bycie wrażliwym i słabym pociąga za sobą utratę miłości, której oczekiwały od innych, natomiast bycie dzieckiem odważnym i silnym przysparza im szacunku i buduje ich własny autorytet. Przyjęły zatem postawę „każdy jest kowalem własnego losu”, w której zadbanie o siebie i własne życie stało się nadrzędnym celem.
Krzywdzone za każdym razem, gdy ujawniały swoją wrażliwość, początkowo grzeczne Ósemki zaczęły walczyć w obronie własnych praw. Zauważyły, że łamanie zasad jest metodą skuteczniejszą od ich przestrzegania. Aby wrażliwe dziecko stało się odporne na wszelkie ataki z zewnątrz musiało w pierwszej kolejności zmierzyć się z własnymi lękami. Ósemki wyparły zatem swój własny strach, poświęciły swoją potrzebę okazywania uczuć i założyły maskę „nie boję się nikogo ani niczego”. W ten sposób mogły żyć niezależnie, bez narzucania im cudzej woli oraz zdobyć respekt rówieśników poprzez rywalizację lub ich obronę. Stały się gotowe do każdej konfrontacji w imię swoich zasad lub własnego poczucia sprawiedliwości. Wspierały się przy tym wyuczonym zaprzeczaniem swoim ewentualnym niepowodzeniom, by zachować twarz niezwyciężonego. Szefowie stworzyli sobie zatem w dzieciństwie pancerz mechanizmów obronnych ego, aby nikt nigdy nie mógł dotrzeć do ukrytego pod nim wrażliwego i delikatnego człowieka. 

DYLEMATY ŻYCIA DOROSŁEGO

Ósemki już w dzieciństwie nauczyły się funkcjonować w społeczeństwie tak, aby za wszelką cenę unikać sytuacji podporządkowania się, uzależnienia od kogokolwiek czy poddania się czyjeś dominacji lub kontroli. Wkraczają w dorosłe życie z przekonaniem, że świat rządzi się twardymi regułami: silne osobowości są szanowane a słabymi się pogardza. Aby stać się silną osobowością i uniknąć dominacji innych - Ósemki rozpoczęły kontrolę swojej własnej wrażliwości oraz każdej sytuacji zewnętrznej, w której się znajdują. Obejmują zatem kontrolą wszystko, co może mieć wpływ na ich życie. Samych siebie mianowały na obrońców rodziny i przyjaciół przed niesprawiedliwymi regułami rządzącymi światem.
Wypierając swoje delikatną naturę Ósemka zabezpieczyła się przed ewentualnym zranieniem - nikt nie może jej oszukać, ponieważ nikomu do końca nie ufa. Nikt nie może jej zranić, ponieważ tylko słabe osoby są podatne na zranienie uczuć, a ona jest silna. I rzeczywiście - zranione Ósemki zawsze znajdą sposób na to, by nie dopuścić do siebie pojawiających się uczuć bólu emocjonalnego a nawet fizycznego. Ósemka żyje w poczuciu zagrożenia, że ktoś może ją zdominować i poddać swojej kontroli. To popycha ją do ciągłego zabezpieczania swojego życia licznymi dobrami materialnymi, dużym zakresem wpływów oraz informacjami o każdym i na każdy temat.
Ósemki mają niezwykły dar niedopuszczanie do świadomości nieakceptowanych informacji lub zaprzeczania istnieniu problemów w ich życiu. Gdy mają jakiś kłopot - kierują uwagę na rzeczy przyjemne i nie dostrzegają niewygodnych dla ich wrażliwej psychiki treści. Obawiają się dostrzeżenia problemu w realnym świetle, gdyż zmusiłoby to ich do wglądu w samych siebie i odkrycia swojego naturalnej, wrażliwej strony. A gdy już raz dostrzegą w sobie słabość następuje reakcja łańcuchowa i ukazują się im też inne własne błędy z przeszłości… To, co było dla nich absolutnie słuszne - teraz jest kompletnie błędne. Czują się z tym bardzo źle, rodzi się w nich chęć ukarania samego siebie… Po takim doświadczeniu Ósemki unikają za wszelką cenę osobistych problemów. Z nadgorliwością zapobiegają im swoją hiperkontrolą a w razie ich wystąpienia - ignorują całkowicie ich istnienie przyjmując do świadomości tylko pozytywne aspekty danej sprawy.
Niestety nie akceptując właściwej każdemu człowiekowi naturalnej słabości czy wrażliwości Ósemka zamyka przed sobą możliwość otwartych i szczerych relacji z innymi. Stąd często pozostaje osamotniona w swojej walce o sprawiedliwość, gdyż jej obrona „słabszych” wywiera często skutek przeciwny do zamierzonego. Ósemka do obrony słusznej sprawy podchodzi tak konfrontacyjnie, że postrzegana jest raczej jako osoba przysparzająca więcej kłopotów, niż pożytku. Ósemki są z jednej strony dumne, iż potrafią zabrać głos w każdej, nawet trudnej sprawie, z drugiej strony mają głęboko skrywane wyrzuty sumienia przez to, że słowa wypowiedziane w gniewie doprowadzają nierzadko do zerwania relacji z innymi ludźmi. Mimo tego, że podstawową linią obrony dla Ósemek jest atak - w głębi siebie bardzo potrzebują aprobaty i miłości innych osób.
Ósemki w każdej sytuacji sprawdzają kto i jak dowodzi, jakie ma kompetencje, kto i jak gra oraz czy robi to z zachowaniem zasad sprawiedliwości. Ósemki czują się bezpiecznie zarówno w sytuacji, gdy mają kontrolę nad sytuacją i skłaniają innych do posłuszeństwa, jak i w sytuacji, gdy same łamią zasady, które przestrzegają inni. Często narzucają sobie i innym reguły, by następnie samemu je łamać. Szefowie zatem ustalają granice i przekraczają je. Wtedy czują się niepokonani. Najczęstszą metodą kontroli innych jest konfrontacja. Dla Szefów tylko uderzenie w czuły punkt innej osoby jest skuteczne, bo sprawia, iż pokazuje ona swoje prawdziwe oblicze. Szefowie stają się bardzo podejrzliwi wobec niejasnych zamiarów czy sprzecznych komunikatów. Poczucie ich bezpieczeństwa płynie bowiem z wiedzy kto jest „wrogiem” a kto jest „dowodzącym”.
Zaufanie do kogokolwiek zdobywają na drodze uzyskania pełnej informacji, eliminowania najmniejszych niewiadomych i drobiazgowej kontroli wszystkich detali. Są wtedy pewni, że wszystko będzie zrobione jak należy. Gdy coś jest nie tak, Szefowie interweniują natychmiast. Reagują gwałtownie na drobne pomyłki innych, natomiast na duże błędy już nie! Paradoksalnie stanowią one atrakcję do ciekawej konfrontacji lub interwencji. Ósemki o wiele bardziej szanują osoby, które nie zgadzając się z nimi wyrażają otwarcie swoje zdanie i nie ulegają. Ósemka intuicyjnie wyczuwa fałsz i jeśli ktoś jej ulega, ale nie potrafi podzielić jej entuzjazmu bądź nie utrzymuje kontaktu wzrokowego - nigdy mu nie zaufa. Niezwykłe jest to, że kłótnia Szefów z drugim człowiekiem jest dla nich formą pozytywnego kontaktu i daje im poczucie bliskości. Po uczciwej sprzeczce bardziej ufają prawdziwości zamiarów drugiej strony i czują się bardziej pewni siebie. W czasie kłótni z partnerem rodzi się w Ósemce takie poczucie bliskości, że gniew zamienia się w podniecenie, a kłótnia kończy się w łóżku.
W konfrontacji Szefowie zawsze są pewni siebie i przekonani, że racja leży po ich stronie. Niestety w sytuacjach stresujących trudno im utrzymać obiektywizm. W sposób automatyczny pomijają odmienne od własnych opinie ludzi, nie dopuszczając do głosu kompromisowych rozwiązań. Założenie, że własne stanowisko jest absolutnie słuszne gwarantuje im bowiem natychmiastowe i skuteczne działanie bez wahania. Sytuacja, która nie jest ani biała ani czarna, lub też jest ugodą, przestaje być przewidywalna i może stanowić zagrożenie dla skuteczności działania Szefa. Natomiast Ósemki dojrzałe, którym nie grozi utrata władzy bądź nie czują się zagrożone utratą pozycji, potrafią dostrzec alternatywne rozwiązania dla problemu i je rozważać. W naturalny sposób wyczuwają, jaki krok w danej sytuacji będzie najlepszy i którą osobę obdarzyć pełnym zaufaniem powierzając jej realizację ważnego zadania.
Szefowie mają niezwykłą zdolność podejmowania skutecznych decyzji. Bezpośrednio i bez emocji dokonują wyborów, które prowadzą do wyznaczonych wcześniej celów. Nie mają najmniejszego problemu z podejmowaniem szybkich decyzji i z obroną własnego zdania, nawet jeśli nie jest popularne. Zawsze wiedzą, czego chcą, jakie są ich priorytety oraz jak je zrealizować. Kierują się w swoim życiu impulsem - stąd nie zastanawiają się nad motywami, skutkami czy konsekwencjami swoich wyborów. Najpierw działają, potem myślą, albo raczej szukają potwierdzenia słuszności swojego wyboru. Idą za swoim instynktem, który kieruje je ku przyjemnym sytuacjom i stymuluje ich nienasyconą naturę bezlikiem wrażeń. Na domiar tego ogromny instynkt, którym obdarzyła je natura podpowiada im, które rozwiązanie będzie w danej sytuacji najlepsze. Kiedy raz podejmą decyzję, usilnie się jej trzymają, nawet gdyby okazała się błędna. Rzadko też do już popełnionego błędu się przyznają. Będą raczej skłonne zniszczyć wszystko, co zrobiły, niż ujawnić jakąkolwiek własną pomyłkę. Jasno komunikują wszystkim swoje zdanie, nie oglądając się na to, czy komuś się ono podoba czy nie. Po prostu realizują, to co wcześniej zamierzyły.
Ósemki to przede wszystkim osoby, które uwielbiają życie na pełnych obrotach, bez zastanawiania się nad motywami. W życiu kierują się przeważnie impulsami, które zbliżają je ku temu, co przyjemne, ekscytujące lub pociągająco ryzykowne. Osoby te mają w sobie stale ogrom energii fizycznej, gdyż nie tracą jej na zastanawianie się nad sobą, nad decyzjami do podjęcia lub tymi już podjętymi, nad przyczynami i skutkami... Szybko podejmują decyzje i szybko je realizują. Uważają, że w życiu nie istnieją dla nich żadne ograniczenia, jeśli czegoś bardzo pragną - po prostu po to sięgają. Ósemka, która cierpi na nadmiar niespożytej energii, brakuje jej wyzwań lub po prostu jest znudzona, zaczyna sprawiać otoczeniu kłopoty: sprawdza drobiazgowo projekty doszukując się błędów, angażuje się w sprawy osób, które tego nie potrzebują, rozpoczyna kłótnie o błahe rzeczy itp.  Innym, częstym u Ósemek sposobem pozbycia się nadmiaru energii jest przesadne korzystanie z rozrywek i przyjemności życia towarzyskiego, częste zmiany partnerów, nadmierna ilość wykwintnego jedzenia bądź trunków, używki, czasem hazard, ale także pracoholizm.
Szefowie to osoby, które prowadzą życie „ponad stan” nie tylko w sferze materialnej, lecz w każdej, która ich dotyczy. Mają tak wiele zasobów energii, że muszą regularnie dawać jej upust. Przy tym robią to z taką przesadą, jakby chciały udowodnić całemu światu, że istnieją. Przesada we wszystkim, co robią to najbardziej charakterystyczny element ich życia i skutek nadmiaru energii życiowej: za dużo pracują, za dużo piją, jedzą, za dużo się kłócą, często zmieniają partnerów seksualnych, za szybko jeżdżą samochodem, nadużywają władzy, wydają za dużo pieniędzy itp. Ósemki są nienasycone życiem i mają nieodpartą potrzebę doznawania jego pełni.
Ósemki kierują się w życiu swoimi impulsami - szybko reagują na bodziec i dążą do przeżywania uczucia przyjemności lub… do demonstracji swojej siły, która też jest dla nich przyjemna. Najpierw działają, dopiero potem myślą. A że nie mają wewnętrznych rozterek czy poczucia winy - bo według nich to, co daje przyjemność musi być słuszne - uważają swój apetyt na życie, jako coś naturalnego. Przekraczanie granic ekstrawagancji daje im w efekcie ogromne poczucie witalności. Gdy coś zwróci uwagę Ósemki, mało u niej wahań czy zastanawiania się. Osiągnięcie celu jest na tyle upragnione, co bliskie, jak na wyciągnięcie ręki.
Niezaspokojone pragnienia czy cel, który zwrócił uwagę Ósemki potrafi jej tak dać w kość, że o niczym innym nie może myśleć. Obiekt „pożądania” powoduje u niej lęk i rozdrażnienie do momentu aż go z radością osiągnie. Szefowie pragną całej masy „szczytowych” doświadczeń, po jednym smacznym posiłku mają ochotę na następny, a po zakupie jednej rewelacyjnej sukienki - mają ochotę mieć ich całą szafę... Potrzeba intensywnych doświadczeń wypływa z tego, że życie Ósemek rządzi się zasadą „wszystko albo nic". Gdy przeżycia są ekstremalne, Szefowie są przytomni, uważni, energiczni, pomysłowi. Gdy tylko nic się nie dzieje - czują nudę, marazm, frustrację, rozdrażnienie i gniew. Jednakże w tym wszystkim Ósemki pozostają niezaspokojone… Nadmiar stymulacji, tego co daje przyjemność, siłę lub przewagę nad innymi zabija świadomość prawdziwych uczuć, których Ósemka się wstydzi. Jej autentyczne pragnienia, wypływające z jej wrażliwej i delikatnej natury niestety realizuje bardzo rzadko.
Dojrzałe Ósemki, nieobciążone zagrożeniami dominacji, kontroli czy złych intencji ze strony innych osób, potrafią podejść do sytuacji bez uprzedzeń czy negatywnych oczekiwań. Szefowie świadomi swojej wewnętrznej siły a jednocześnie akceptujący swoją naturalną wrażliwą naturę, czują się na tyle bezpiecznie z samym sobą i otoczeniem, by być otwartym i przystosować się do zmieniających się okoliczności. Ten błogi stan braku obaw przed atakiem innych odczuwany jest jako rodzaj energii, którą Ósemka potrzebuje wykorzystać inaczej niż demonstracją władzy czy siły. Nie będąc zmuszana do osądzania i kontroli otoczenia, swoje nieograniczone zasoby energii przeznacza na działania pojednawcze, roztaczając opiekę nad osobami niewinnymi, pokrzywdzonymi czy niesprawiedliwie potraktowanymi. Staje się największym oparciem dla najbliższych przyjaciół, zdolna poświęcić własne życie w imię szlachetnych celów. Ujawnia się wtedy najlepsze wydanie Ósemek - ich wielkie, pełne współczucia serce, brak jakichkolwiek przejawów egocentryzmu, wewnętrzny spokój i zdolność do wybaczania. Ich naturalna bezpośredniość i wielka intuicja pozwalają na trafną ocenę charakteru drugiego człowieka oraz ocenę jego szczerości.

ZWIĄZKI INTYMNE

W rodzinie i w miłości Ósemka potrafi być bardzo opiekuńcza, gotowa poświęcić wiele i ciężko walczyć o dobro najbliższych. Jednakże bardzo trudno jest się do niej zbliżyć, gdyż całą swoją sferę emocjonalną wyparła na rzecz racjonalnego działania i intelektu. To czyni z niej osobę bardziej skłonną do życia w pojedynkę niż w długotrwałym związku. Koncentracja uwagi na otoczeniu, wyszukiwaniu w nim przejawów niesprawiedliwości, dążenia do dominacji oraz poszukiwania przyjemności czyni z Ósemki człowieka, któremu po prostu łatwiej jest funkcjonować w pojedynkę, będąc niezależnym od nastrojów i wpływów drugiej osoby, z którą należy się liczyć. Nie akceptując własnych „delikatnych” uczuć, mają trudności z podążaniem za głosem serca i głębokich pragnień, które uważają za niegodne uwagi. Jeśli pojawiają się one w momencie zakochania - Ósemki skupią się na potrzebach partnera i będą pomagać mu osiągnąć to, na czym mu najbardziej zależy. W ten sposób uciekają od własnych „niskich” potrzeb ujawniających ich wrażliwe serca. W związkach intymnych poszukują - tak jak w całym życiu - intensywności, ekscytacji, ryzyka, podniecających sytuacji. Nie wyobrażają sobie miłości bez seksu, właściwie w większości przypadków czyjeś zaangażowanie rozpoznają poprzez jego pożądanie: „On mnie kocha, bo mnie pożąda”.
Jeśli jednak Ósemka zdecyduje się na stały związek, pragnie mieć nad nim pełną kontrolę: chce wiedzieć o wszystkim, kiedy, gdzie i z kim partner przebywa, jak spędza wolny czas, kiedy wróci do domu, tłumacząc się, że jest to konieczne dla celów bezpieczeństwa i dla jego dobra. Nie toleruje dwuznaczności, braku informacji czy zapominania o telefonie w razie opóźnienia. Z drugiej strony Ósemka broni się przed całkowitym zaangażowaniem, które mogłoby ujawnić jej wrażliwą i podatną na zranienie naturę. Woli zatem na zaś kontrolować sytuację, niż dopuścić do naruszenia jej zaufania i narażenia się na ból.
Ósemki wbrew pozorom wybierają partnerów silnych i niezależnych, tylko takich będą szczerze cenić i tylko takimi się nie znudzą. Ósemka chce dominować w związku, ale równocześnie pragnie, by partner stawiał jej opór, co czyni go bardziej interesującym i godnym jej samej. Szef będzie dążyć do dominacji, ale partner będzie dla niego bardziej pociągający, jeżeli stawi mu opór. Szefowie szybko nudzą się ludźmi, którzy łatwo poddają się jego dominacji i nie potrafią wystąpić w roli odważnego przeciwnika. Droga do pełnego zaangażowania i spełnienia w związku wiedzie Ósemki przez ciągłe sprzeczki i zapasy, gdyż jest ona w stanie zaufać bezgranicznie tylko takiej osobie, która przeszła próbę swojej silnej woli, odwagi i zdecydowania. Taką osobę obdarzy szacunkiem tak wielkim, jak darzy samą siebie.
Ósemka, która poczuje się bezpiecznie w związku z drugim człowiekiem będzie powoli otwierać się na przejawy własnego człowieczeństwa ucząc się okazywania bez skrępowania własnych, prawdziwych emocji. Stanie się wspaniałym członkiem rodziny, dbając o jej interesy, chroniąc ją, ucząc najbardziej wartościowych rzeczy i inspirując. Będzie silnym obrońcom dla rodziny, godnym naśladowania bohaterem dla dzieci i pełnym zrozumienia, lojalności i szacunku partnerem dla współmałżonka.

PRACA

Szefowie osiągają sukces w pracy, biznesie i innych działaniach zarobkowych, gdyż charakteryzują się wysoką przedsiębiorczością, bardzo wytrwale pracują a dodatkowo czerpią z tego przyjemność. Praca stanowi dla nich fundament, na którym budują swoją siłę, niezależność, pewność siebie i odpowiedni poziom swojego życia i rodziny. Praca dla Ósemki to także rozwój osobisty, odpowiednia pozycja społeczna i możliwość przekazania uzyskanych wpływów i bogactwa swoim następcom, przeważnie z kręgów rodzinnych. Ósemce w pracy nie zależy tak bardzo na nagrodach, jak na wpływach i władzy, które dzięki pracy uzyska.
Oczywiście Ósemki wolą pracować na pozycjach dowodzących czy kierowniczych, jednakże jeśli znajdują się na pozycji podległej, będą starać się pomniejszać fakt, że ktoś inny (czyli przełożony) ma rzeczywisty wpływ na jej działania. Szef w roli podwładnego chroni swoich współpracowników, pomaga słabszym, inspiruje ich do działania, ale przede wszystkim sprawdza czy osoby sprawujące władzę są kompetentne i zarządzają firmą w sprawiedliwy sposób. To osoba zawsze chętna do pomocy, energiczna, mająca mnóstwo pomysłów na rozwój aktualnego projektu. Wywiera pozytywny wpływ na bieżącą realizację przedsięwzięć i gdy ma swobodę - z pełnym oddaniem idzie naprzód po kolejnych szczeblach kariery.
W pozycji przywódczej Ósemka przede wszystkim przejmie nad wszystkim kontrolę oraz wzmocni granice swojego „imperium”. Nie będzie szukać na siłę sprzymierzeńców, negocjować warunków czy prowadzić dyplomatycznych rozmów, stawiając na pełną kontrolę wszystkich i wszystkiego. Szefowie zabiegają o pełną i rzetelną informację jeszcze przed rozpoczęciem planowanego przedsięwzięcia, ponieważ gdy już zaczną działać, nie przyjmują do wiadomości informacji nowych. Zatem kluczem dobrej współpracy z Szefem jest jak najszybsze dostarczanie mu pełnej informacji. Ukrywanie przed Ósemką złych wiadomości z obawy przed jej gniewem na pewno skończy się wybuchem jej wściekłości, gdy prędzej czy później dowie się, że ktoś chciał przed nią coś zataić. Dla Ósemki brak dostępu do informacji jest tak wielkim zagrożeniem (oznacza brak bezpieczeństwa i pełnej kontroli), że każdy rzetelny sprawozdawca jest godnym zaufania sprzymierzeńcem.
Niestety rutyna bądź brak nowych wyzwań w pracy może prowadzić Ósemkę do wszczynania konfliktów, czepiania się drobiazgów, doszukiwania się błędów lub niewykonanych zadań i wtykania nosa w sprawy należące do kompetencji innych. Poszukują wtedy winowajców tych „nierzetelnych” prac, którym wymierzają własną sprawiedliwość. Jeśli ktoś nie będzie mieć pewnego wyjaśnienia czy twardego stanowiska i okaże wobec Ósemki swoją słabość lub wykręci się oszustwem - Szef w roli przełożonego może ujawnić swoje najgorsze, agresywne oblicze. 

ÓSEMKA ZE SKRZYDŁEM „7” - OPORTUNISTA

Ósemki ze skrzydłem w Siódemce są jednymi z najbardziej asertywnych podtypów w Enneagramie. To osoby ukierunkowane na bezustanne dążenie do pomnażania dóbr materialnych, doświadczeń życiowych i osiągnięcia stanu totalnej niezależności. Ten podtyp Ósemki bardzo twardo stąpa po ziemi, w kontaktach z innymi jest zaskakująco bezpośredni i zawsze, bez najmniejszego wahania wyraża to, co na dany temat myśli.
To ekstrawertyczne osobowości, które cechuje hiperaktywność, nadmiar energii, realistyczne podejście do życia oraz ogromna chęć czynnego działania w otoczeniu, gdzie pracują czy mieszkają. W każdej sytuacji - w interesach i związkach partnerskich - lubią przejmować inicjatywę, postępują z klasą, są hojni, wielkoduszni oraz ogromnie się angażują, gdyż są pewni swego sukcesu. Wykorzystują swój bystry umysł i intelekt nadany przez skrzydło Siódemki do realizacji swoich ambicji materialistycznych i wizjonerskich planów.
Z wielką łatwością nawiązują kontakty z innymi ludźmi, są doskonałe w komunikacji oraz przyciąganiu innych do projektów, które aktualnie realizują, zarażając ich swoim entuzjazmem. Swoją wewnętrzną siłę, duży temperament i wytrzymałość psychiczną wykorzystują często w interesach handlowych, w których szukają źródła dużych zysków i życia ponad stan. Uwielbiają stan posiadania dóbr materialnych i pieniędzy, którymi mają zwyczaj nadmiernie się obnosić, nawet w sytuacji ich braku i korzystania tylko z karty kredytowej. Nie stronią od poszukiwania poklasku czy przejaskrawiania historii ze swojego życia dla zdobycia zainteresowania innych ludzi i znalezienia się w centrum uwagi.
Jednakże w sytuacjach stresujących Ósemki ze skrzydłem „7” łatwiej niż drugi podtyp tracą cierpliwość i ulegają swoim emocjom. Nierzadko stają się przesadnie kłótliwe, impulsywne, szukają zwady i wymuszają na innych posłuszeństwo, manipulując bądź siłą nakłaniając do współpracy. Niewiele im potrzeba, by poczuły się zdradzone bądź oszukane. Niezmierzona energia jaką dysponują niestety popycha ich ku zdobywaniu coraz to nowych doświadczeń, stąd Ósemki z tym podtypem mają dużą tendencję do uzależnień od alkoholu, używek czy innych łatwo dostępnych sposobów na zaznanie szybkiego „odlotu”. W życiu zdarza im się popełnić zarówno fatalną pomyłkę, jak i wpaść na pomysł wart Nagrody Nobla.

ÓSEMKA ZE SKRZYDŁEM „9” - NIEDŹWIEDŹ

Skrzydło Ósemki zlokalizowane w Dziewiątce łagodzi ekspansywną, a czasami wręcz egocentryczną naturę Ósemki. Osoby takie charakteryzują się większą od drugiego podtypu otwartością na ludzi, ciepłem w relacjach osobistych oraz łagodnością w ocenie sytuacji. Doceniają komfort życia, stoicki spokój i ciszę, są większymi domatorami i bardziej doceniają uroki życia rodzinnego. Wciąż chcą dominować i sprawować kontrolę w swojej strefie wpływów, lecz robią to bezkonfliktowo, nie tracąc nad sobą kontroli. Jeśli sytuacja tego wymaga, stają się bardziej stanowcze, wymagające i autorytatywne, ale nawet wtedy zachowują swoją pozbawioną emocji „twarz pokerzysty”.
Skłonne do ironicznego poczucia humoru i postaw introwertycznych. Wytyczone sobie cele realizują metodami strategicznymi, z pełną siłą spokoju i dużą dozą cierpliwości. Nie jest łatwo wyprowadzić je z równowagi. Przywiązują mniejszą wagę niż Ósemki ze skrzydłem „7” do osobistego zarządzania swoim otoczeniem, a jeśli prowadzą własny biznes, będą zarządzać nim raczej poprzez delegowanie, wspieranie innych i ich ochronę, niż siłę przymusu.
Ósemka i Dziewiątka to osobowości względem siebie sprzeczne, wykazujące odmienne cechy i życiowe priorytety. Niekiedy w Ósemkach ze skrzydłem „9” ujawnia się poczucie rozdarcia między tymi dwiema stronami swojej osobowości: dominującej i walecznej okazywanej najczęściej publicznie w pracy, a pasywnej i spokojnej okazywanej zazwyczaj w domu. Takie Ósemki nie będą za wszelką cenę dążyć do powiększania swoich wpływów, raczej będą je kontrolować z ukrycia. Nie zależy im na publicznym poklasku. Są dla innych przyjacielskie i towarzyskie, ale także nieustannie, w niezauważalny dla innych sposób obserwują otoczenie w poszukiwaniu dowodów ludzkiej uczciwości bądź jej braku, zwracając uwagę na języka ciała czy intonację głosu.
Jednakże w sytuacjach stresujących potrafią nieoczekiwanie zmienić swój temperament ze spokojnego na wybuchowy, jakby wybudziły się właśnie się z zimowego snu głodne i wściekłe. Jednak w następnej chwili potrafią wrócić do swojej spokojnej i troskliwej natury. Gdy ktoś nadepnie na niezwykle czuły punkt Ósemki - bez wyrzutów sumienia i lęków, z dużą klasą i bez emocji - pomści swoją lub bliskich krzywdę. Tak naprawdę ludzie w najbliższym otoczeniu Ósemki z tym podtypem nigdy nie wiedzą, czego mogą się po niej spodziewać.

CO POMOŻE W ROZWOJU ÓSEMKI

Ósemka przede wszystkim powinna wyzbyć się swojego subiektywnego poczucia racji wyrastającego z silnego ego oraz indywidualnych schematów. Ma bowiem tendencję do skupiania uwagi na fragmentarycznych faktach, które są dla niej najbardziej korzystne. Bardzo często upiera się przy tym, że jej stanowisko jest jedynym obiektywnie słusznym i przyjmuje postawę konfrontacji. Gdy jednak przestanie usilnie skupiać się na swoich celach gwarantującym poczucie własnego bezpieczeństwa, dostrzeże inne, czasami silniejsze punkty widzenia lub całość sytuacji. To może pomóc jej wybrać najwłaściwszą linię działania uwzględniającą skuteczniejsze od walki metody osiągania wyznaczonych celów (współpraca, negocjacje czy rozmowy dyplomatyczne). Tylko wtedy będzie mogła połączyć swoją ogromną energię z wrażliwością i stworzy wokół siebie atmosferę szacunku, lojalności, bezwarunkowego oddania, autentycznych relacji i ciepła.
Nauka słuchania innych i docenianie ich odmiennych, choć wciąż logicznych, sposobów myślenia staną się następnym krokiem do zdobycia prawdziwego poważania, poparcia i zaufania innych.
Kolejną rzeczą jest umiejętność przyznania się do błędów i zrozumienie, że umiejętność ta jest jest wyrazem wielkiej, osobistej odwagi. „Bycie nieomylnym” nie jest ludzkie, wręcz jest fałszywe, śmieszne lub nawet odstraszające innych od człowieka, który z całą pewnością pod płaszczem „nieomylności” coś ukrywa. Ósemki powinny uświadomić sobie swój zwyczaj lokowania źródła problemów na zewnątrz i niedostrzeganie własnego w nich udziału.
Chęć dominacji nad otoczeniem jest wynikiem tłumienia swoich prawdziwych uczuć, które krępują się pokazać otoczeniu. Nieświadome swojej konstrukcji psychologicznej Ósemki gardzą ludźmi okazującymi słabości, które ona sama w sobie tłumi. Dostrzeżenie własnych, autentycznych emocji i wrażliwej natury, a następnie ich akceptacja, mogą Ósemkom pomóc w dostrzeżeniu prawdziwych potrzeb innych ludzi z ich otoczenia. A różnią się one zasadniczo od tych, które „na siłę” chciała dać im Ósemka „w imię troski” lub „dla ich własnego dobra”. Rozpoczynając od szacunku dla siebie samego i pozwolenia sobie na bycie autentycznym człowiekiem - Szef może zacząć szanować indywidualność drugiego człowieka oraz jego odmienne potrzeby. Zaowocuje to bliskimi relacjami, prawdziwą wdzięcznością i docenieniem pozytywnego wpływu Ósemki na życie innych. Dodatkowo gdy ludzie z otoczenia spostrzegą w Ósemce prawdziwego - delikatnego i podatnego na zranienie - człowieka, przestaną się go obawiać, sami przyjdą do niego, zwierzając się i otwierając. Nasze otoczenie jest bowiem jak lustro - jeśli widzimy w nim ludzi wystraszonych - spójrzmy w siebie i zobaczmy, czy przypadkiem to my czegoś się nie boimy.
Perspektywa ujawnienia delikatnych uczuć lub konieczność poddania się cudzej woli wzmagają u Ósemki lęk przed obcą dominacją. Szef powinien mieć świadomość tego, że skrywanie swojej prawdziwej natury prowadzi do zachowań przykrych dla innych ludzi. Sygnałami ujawniania się autentycznych uczuć są wszystkie zachowania Ósemki wpływające na negatywne relacje z otoczeniem: zdobywanie zaufania za pomocą kłótni czy agresywnego działania, stała kontrola postaw, zachowania i pracy innych, łamanie reguł, które wcześniej samemu się ustaliło czy nuda powodująca ogromną chęć wyszukiwania błędów i mieszania się w sprawy innych. Także nadmierna ilość kontaktów seksualnych, nadużywanie alkoholu i używek stanowi mechanizm obronny przed informacjami niezgodnymi z przyjętym przez Ósemkę punktem widzenia i lękiem przed utratą własnego bezpieczeństwa. Świadome siebie Ósemki mogą nauczyć się odczytywać silne pragnienie ekscentrycznej „zabawy” jako sygnał, iż któreś z ich rzeczywistych potrzeb wrażliwej natury zostały stłumione przez chęć „odlotu”.
Ósemki mogą osiągnąć swoją dojrzałość i wykorzystać swój pełen potencjał tylko poprzez dążenie do równowagi między sferami działania, intelektu i emocji. Wykorzystywanie tylko dwóch z nich - sfery działania i intelektu - prowadzi do ciągłego poczucia zagrożenia, braku akceptacji dla ludzkich emocji zarówno u siebie, jak i u innych, osamotnienia w dążeniu do sprawiedliwości oraz braku otwartych, szczerych i ciepłych relacji z innymi. Dobrobyt i władza, na które Ósemki ciężko pracują całe życie muszą zostać uzupełnione o dobre serce, uczucia empatii, szczerości i szacunku dla człowieczeństwa swojego i innych ludzi.

SŁAWNE ÓSEMKI

Ósemki ze skrzydłem „7”: Michaił Gorbaczow, Franklin D. Roosevelt, Donald Trump, Sean Connery, Henry Kissinger, Richard Burton, Ernest Hemingway, Bete Davis, Kirk Douglas, Frank Sinatra, Muhammad Ali, Józef Stalin, Richard Wagner, Mao Tse Tung, Muammar Kadafi
Ósemki ze skrzydłem „9”: Martin Luther King, Charles de Gaulle, Indira Gandhi, Pablo Picasso, Paul Newman, Mickey Rourke, Robert Mitchum, John Wayne, Marlon Brando, John Hudson, Robert Altman, Fidel Castro. Postacie filmowe: Darth Vader, Król Lear, don Vito Corleone, Napoleon Bonaparte, Winston Churchill, Denzel Washington.

Wykonaj Test Osobowości>